Trường Đại học Đầu tiên của Việt Nam

Văn Miếu - Quốc Tử Giám là quần thể nằm trong danh sách các Di tích Quốc gia đặc biệt của Việt Nam, niềm tự hào của con dân đất Việt. Với bề dày văn hóa – lịch sử lâu đời, khu di tích đã trở thành điểm đến hấp dẫn trong các chuyến tham quan, khám phá du lịch Hà Nội. Đồng thời, đây cũng là nơi mà các cô cậu học trò, sĩ tử đến cầu may mắn trước mỗi kỳ thi quan trọng.

Công trình được xây dựng trên một khu đất hình chữ nhật có diện tích khoảng 54.331 m2, mang đậm dấu ấn kiến trúc thời đầu nhà Nguyễn. Tổng thể khu di tích được bao bọc bởi 4 bức tường gạch vồ cực kỳ kiên cố, bên trong có nhiều công trình kiến trúc với quy mô lớn nhỏ khác nhau.

Theo tư liệu lịch sử, năm 1070, Lý Thánh Tông cho dựng Văn Miếu, đắp tượng Khổng Tử, Chu Công, tứ phối, vẽ tượng thất thập nhị hiền, bốn mùa tế tự và cho Hoàng thái tử đến học. Năm 1076, triều đình lại cho lập Quốc Tử Giám. Năm 1253 (đời Trần), đổi tên Quốc Tử Giám thành Quốc Tử viện. Đến đời Lê (năm 1483), đổi tên Quốc Tử viện thành Thái Học đường. Thời Nguyễn, khu vực này được đổi thành Văn Miếu Hà Nội.

Trong lịch sử, di tích là nơi thờ Thánh Nho (Khổng Tử), Chu Công, tứ phối, thất thập nhị hiền, Chu Văn An và là trường Quốc Học đào tạo trí thức Nho học của nước ta từ thời Lý đến thời Lê; đồng thời cũng là nơi dựng bia “đề danh” (hiện còn 82 bia) những tiến sĩ đã đỗ đạt trong các kỳ thi tiến sĩ từ thời Lý đến thời Lê, trong đó có nhiều danh nhân trong lịch sử nước ta.

Trải qua thời gian gần 1000 năm, các công trình kiến trúc của di tích có sự thay đổi nhất định. Hiện nay, di tích còn bảo tồn được một số hạng mục kiến trúc thời Lê và thời Nguyễn. Khu nhà Thái Học mới được Nhà nước đầu tư phục dựng năm 1999 - 2000.Dựa vào công năng kiến trúc, có thể chia di tích thành hai khu vực chính: Văn Miếu - nơi thờ tự tiên Nho, và Quốc Tử Giám - trường đào tạo trí thức Nho học.

Văn Miếu - Quốc Tử Giám là Trường Quốc học đầu tiên ở nước ta, đã đào tạo được nhiều thế hệ hiền tài từ thời Lý đến thời Lê - những người đã có nhiều đóng góp lớn cho sự phát triển của đất nước. Những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học “kết tinh” trong di tích là “tấm gương” phản chiếu về truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo, coi trọng hiền tài của dân tộc ta trong lịch sử ngàn năm văn hiến. Trong số các di tích gắn với Nho học ở nước ta, đây là một di tích Nho học tiêu biểu, có giá trị cao về mặt kiến trúc - nghệ thuật và thẩm mỹ. Di tích lưu giữ nhiều hiện vật, tư liệu quý, đặc biệt là 82 bia tiến sĩ đã được UNESCO vinh danh là “Di sản tư liệu thế giới”.

Văn Miếu Quốc Tử Giám mở cửa đón khách tham quan vào tất cả các ngày trong tuần, kể cả cuối tuần và lễ tết. Mở cửa từ 8h-17h với giá vé tham quan Văn Miếu là 30.000 VND/ lượt, miễn phí vé hoặc giảm giá 50% cho một số đối tượng đặc biệt như học sinh, sinh viên,...

Quần thể di tích nằm ngay giữa 4 con phố chính là Tôn Đức Thắng, Văn Miếu, Quốc Tử Giám và Nguyễn Thái Học. Để đến được đây, du khách có thể lựa chọn một trong các loại phương tiện như xe buýt công cộng, xe buýt 2 tầng hoặc xe đạp theo tour. Ngoài ra, với những bạn có phương tiện thuận lợi di chuyển có thể sử dụng phương tiện cá nhân mình. 

Một số lưu ý thêm khi đến Văn Miếu - Quốc tử Giám:

• Lựa chọn trang phục gọn gàng và lịch sự, không đội mũ nón.

• Không được hút thuốc hoặc mang theo các vật liệu dễ cháy nổ vào khuôn viên di tích.

• Chỉ thắp 1 nén hương khi dâng lễ và thắp đúng nơi quy định.

• Giữ gìn vệ sinh, cảnh quan môi trường, tránh gây ồn ào.

• Không thực hiện các hoạt động mang tính mê tín dị đoan hoặc vi phạm pháp luật.

• Không được xâm hại đến các hiện vật, viết vẽ bậy lên bia Tiến sĩ, đầu rùa và các hiện vật trưng bày khác.

Nguồn ảnh: Mạng.